
NguZukile Majova noEverson Luhanga
Urhulumente weli uthobe uhlahlo lwabiwomali lwezibhedlele zaseNtshona Koloni ngomyinge wezigidi ezingamakhulu amathandathu.
Oku kothuse icandelo lezempilo kwelaphondo, ebelihleli luphantsi koxinizelelo kwalona.
Eliqonga leendaba iScrolla.Africa libone umqulu obonisa urhulumente waseNtshona Koloni elumkisa ukuba ingafika inyanga yoMqungu izibhedlele zelaphondo sele zingakwazi ukunikezela iinkonzo ukuba abanciphisi ngokukhawuleza kwindlela abasebenzisa ngayo imali.
“Ngelishwa, ukuba siyaqhubeka ngendlela ebesiqhuba ngayo kwiinyanga ezintandathu ezidlulileyo, imali esinayo izakuphela phakathi kwinyanga yoMqungu,” ufundeka njalo lomqulu.
Kananjalo, oogqirha balumkisa ukuba okukuncitshiswa kohlahlo lwabiwomali kungabeka izibhedlele zelaphondo ezibalulekileyo emngciphekweni wokungakwazi ukunikezela naziphi na iintlobo zeenkonzo.
Elixwebhu lubonisa urhulumente evuma ukuba abona bantu bazakubethakala ngamahlwempu.
Isebe lezempilo lithi “unikezelo lweenkonzo zempilo luzafunyanwa ngabathile, oko kuzakuchaphazela amahlwempu nangakumbi.”
Ukuba ukuncitshiswa kohlahlo lwabiwomali, oluquka ukuthotywa kwemivuzo nokumiswa kwamathuba engqesho, luyaqhubeka, abasebenzi belicandelo kuza kunyanzeleka ukuba bakhengele imisebenzi kwicandelo labucala.
Oogqirha bathi izibhedlele ezikhulu kweliphondo sele zixakene namanani aphezulu ezigulane kwaye zishokoxekile nezixhobo zokunikezela unyango. Izigulane ezinamadinga zifika ziphinde zigoduke zingafumenanga nyango.
“Oogqirha banyanzeleka ukuba bakhethe ukuba zeziphi izigulane ezifanele ukufumana unyango ngokwemeko zezigulane,” utshilo omnye ugqirha.
“Ngamanye amaxesha oogqirha abazi nokuba basindise impilo yomntwana okanye umntu okhangeleka njengomntu ikhaya lakhe elixhomekeke kuye. Imeko imaxongo,” utshilo.
Oogqirha baxelelwe ukuba abazuphinda bafumane ixesha elongezelelweyo lokusebenza, njengoko oku kusongeza kwimirholo yabo. Banikwe nethuba lokuzikhethela ukushiya emsebenzini.
Ezi ziziphumo zesigqibo sesebe lezimpilo kuzwelonke, nalapho uhlahlo lwabiwomali luthotywe ngomyinge weR4.4 bhiliyoni yezigidi zeRandi.
Izibhedlele ezichaphazelekileyo yiTygerberg ngeR275 yezigidi zerandi; IGroote Schuur ngeR264 yezigidi kunye nesibhedlele sabantwana iRed Cross ngeR31 yezigidi.
Okukuncitshiswa kohlahlo lwabiwomali luzakuphazela nephondo leMpuma Kapa elithumela izigulane eNtshona Koloni.
Kwisibhedlele sabantwana iRed Cross abasebenzi abangamashumi amabini anesine sele bekhethe ukushiya emsebenzini, abo bakhethe ukusala bashiyeke nenyhikityha yomsebenzi.
Abanye oogqirha abasebenza kwicandelo lotyando eGroote Schuur bakhethe ukushiya emsebenzini, nto leyo ichaphazele utyando kwesibhedlele kunyenzeleka ukuba lumiswe okanye luhlehliselwe elinye ixesha utyando.
Umfanekiso ongentla: Isibhedlele saseTygerberg
Imvelaphi yomfanekiso: X