Umculo kaMbongeni ngema ukhumbuza uninzi ngemvelaphi

Ngu Lungani Zungu

Usaziwayo kwihlabathi liphela oneembasa eziliqela zomculo, uMbongeni Ngema, ushiye ababukeli bengayivali imilomo emva kokuba ecule iingoma zakhe zodumo ezibashiye benqwena nangakumbi.

UNgema owaziwa ngesiduko sakhe uMadlokovu, ubashiye becula, bedanisa ababukeli ebebegcwele eDurban Playhouse ngethuba ecula ingoma yakhe yodumo yangonyaka ka1997 ethi “Woza Mayifohloza” kunye ne “Stimela Sam saseZola” ngeCawe. 

Esungula engumbhali womculo kunye nemidlalo yeqonga, impumelelo yakhe uNgema iquka imidlalo yeqonga efana no Woza Albert, Asinamali kunye nomdlalo odume ihlabathi liphela iSarafina! Waphinda wawubhala lomdlalo elungiselelwa ushicilelo kumabonakude ngonyaka ka1992 uthathwe kowokuqala owawudlalwa eqongeni, owavelisa osaziwayo kwicandelo lezolonwabo abafana noSomizi Mhlongo, kunye nomlinganiswa kamabona kude uSindi Dlathu odume ngendawo awayeyidlala kuMuvhango engu Thandaza Mokoena – ngoku osele edlala indawo ka Lindiwe Dlamini kwi The River edlala kuMzantsi Magic. 

Ngethuba ungema egqiba ukucula umculo wakhe ovuselele uninzi lwababukeli, amazwi ebekhwaza iholo yonke avakale esithi “Sifuna uqhube!”

Ebile emanzi, ephelelwe ngumoya enjalo, lemvumi ineminyaka engamashumi amathandathu anesixhenxe kunye neqela layo kunyanzeleke ukuba baqhubeke bacule. 

Kubonakala ukuba bonelisekile ababukeli, uninzi lwabo bebeme ngenyawo beqhwaba izindla ngethuba uMbongeni kunye neqela lakhe bebecula ingoma ethi “The Lord’s Prayer”. 

Abantu basuke kwindawo ezikude, kuquka eJoburg behamba umgama wekhilomitha ezingamakhulu amahlanu anamashumi asibhozo ukuzobona uNgema ecula.

UKarabo Dlamini osuka eProtea Glen eSoweto uxelele iqonga leendaba iScrolla.Africa: “Le yinto ebendiyidinga ukuqalisa ulonwabo lwam lokuphela konyaka. Usuku lwam lube yimpumelelo ngomzuzu nje ndibona uMbongeni Ngema ecula ingoma ethi ‘Stimela Sam SaseZola’. Ndiyayithanda langoma.”

Abanye abantu bonganyelwe ziimvakalelo zosizi ngethuba uNgema ethetha ngentlupheko egqugqisayo kwilizwe loMzantsi Afrika. 

“Ndiphantse ndalila inyembezi ngethuba ebuza ukuba urhulumente wenza ntoni ngabantu abangaphangeliyo kunye nentlupheko ejamelene nabemi beli,” utshilo omnye umthandi womculo.  

Umfanekiso ongasentla: UMbongeni Ngema ecula eqongeni

Imvelaphi yomfanekiso: IPlayhouse yaseThekwini.